> De site
- Home  
- E-mail 
- Gastenboek 
- Links  
- Logboek 
- Copyright 
> Modelbaan
- Baanplan met uitleg   
- Foto's van de baan 
-
Dagboek van de bouw 
-
Bouw ervaringen
- Technisch gedeelte
> Modeltrams
- Mijn verzameling   
- Verbouwde trams
- Trams van Alfred Riess
> Projecten
- U-bahn   
- Diorama Landstraße
- Lima aandrijving 
> Verslagen
- Trams in Zwitserland 
- Modelspoor Dagen '04 
-
HMG tramdag '04 
- Opening tramtunnel
- Eurospoor 2008

> Overig

- Beursagenda
- Videofragmenten
- Vraag en aanbod  
-
Wie is Mark

|  Verbouwing HTM 1315 instructie- en pekeltram  |


 

In Den Haag zijn in de loop der jaren enkele PCC's omgebouwd naar werkwagens, waardoor een grote diversiteit aan PCC's hebben rond gereden. De meeste hiervan zijn nog steeds aanwezig en een verbouwing van een bestaand model in een werkwagen kan natuurlijk niet uitblijven. 

Alfred Riess heeft in zijn assortiment een PCC in Rotterdamse slijpwagen uitvoering opgenomen, die met een paar ingrepen te verbouwen is naar een Haagse variant uit de 1200/1300 serie. Mij heeft altijd de HTM 1315 "pekel en instructiepcc" zeer geïnteresseerd, vanwege zijn aparte verschijning door zijn 2e beugel en de grote afneembare sneeuwruimer.  

Nu is de 1315 zoals het nummer al aangeeft een ex 1300 PCC en deze heeft andere afmetingen dan de door Alfred Riess geproduceerde 1100 modellen. De 1300 is iets breder en heeft ovale ingezette ramen. Verder is het model praktisch gelijk aan de smallere 1100 serie. 

Wat er aan het model moet gebeuren is het ovaal maken van de ramen, een nieuwe dakopbouw, de sierlijsten verwijderen, een sneeuwruimer voorop en in dit geval nieuwe ronde achterlichten.  
 


 De achterzijde 

De achterzijde van de RET 2303 waaruit mijn model wordt gebouwd heeft vierkante achterlichten en deze moeten gewijzigd worden in de originele ronde PCC lampen. De vierkante exemplaren heb ik eraf geschuurd en met stukjes rond styreen van 1,5 millimeter doorsnede heb ik ronde exemplaren genmaakt. Verder ontbreekt de koppeling aan de achterzijde, maar dat is bij het origineel ook het geval. 

 


 


 De voorzijde 

De HTM 1315 heeft als enige PCC een afwijkende voorruit doordat er 2 identieke rechte ruiten zijn ingezet (zoals bij de GTL). Het aanpassen van de voorruit zou betekenen dat ik een geheel nieuwe voorruit moest gaan maken. Standaard worden de PCC's geleverd met ingezette ramen uit vacuumdruk en dan zou een eigen gemaakt raam wel erg opvallen. Dit is dan ook het enige concessie die ik aan het model gedaan heb. Wat er wel veranderd is aan de voorzijde, zijn de profiellampen en richtingaanwijzers. Beide zijn uit styreen vervaardigd en met behulp van foto's op de juiste plaats aangebracht.  

Het meest opvallende aan de voorzijde is natuurlijk de sneeuwruimer. Door de gecompliceerde vorm heb ik teruggegrepen naar halfronde plasticprofielen die ik met behulp van een vijl in de juiste vorm heb gevijld. Door twee stukjes in een hoek van 10 a 20 graden aan elkaar te lijmen, ziet het er erg overtuigend uit. Wel is de sneeuwruimer iets te klein, maar dan kan hij ook niet aan de rails blijven hangen. De hele sneeuwruimer is aan een apart stukje styreen bevestigd die met een schroef aan het model kan worden gezet. In het echt is deze sneeuwruimer namelijk ook demontabel. 


 
 De zijkant 
 

De werktrams verschillen altijd met de raam/deur indeling in vergelijking met de normale PCC's en de HTM 1315 heeft een groot raam in plaats van een dubbelde middendeur. De RET 2303 die als uitgangspunt is genomen heeft al een raam op deze plek, alleen komen de afmetingen niet overeen. Met de vijl is dat gecorrigeerd.  

Alle andere ramen zijn in een 1300 PCC ovaal met zwarte rubbers in tegenstelling tot de rechthoekige en diepliggende ramen uit de 1100 serie. Dit was dan ook de grootste uitdaging, want dit bepaalt het grote verschil tussen de 2 series. Om de ramen ovaal te maken heb ik alle hoeken gevuld met modelbouwplamuur van Revell. Als dit eenmaal uitgehard is, kan het met een kleine ronde vijl worden bijgewerkt in een rondere vorm. Het klinkt makkelijk, maar het is rampzalig. Doordat je met de vijl best wel veel kracht zet op de plamuur, breekt het heel snel af en kan je overnieuw beginnen. Dit is dan ook tientallen malen gebeurd, maar ik ben een ervaring rijker.

 
 
 

In de toekomst ga ik toch maar een andere methode bedenken, want dit doe ik geen tweede keer meer. 
Een ander probleem zijn de afmetingen van de ramen, want alle ramen moeten even groot zijn en ook dezelfde ronding hebben. Als je een halve millimeter teveel weg gevijld heb, betekend dat je weer opnieuw kan beginnen.

Naast de ramen moeten ook de sierstrips aan de zijkant worden verwijderd. De 1300 serie had deze strips niet en deze moeten eraf gescheurd worden totdat er een kale wagenbak overblijft. Met het schuren brak bij mij nog een raamspijl, maar deze is weer onzichtbaar gerepareerd. Gelukkig maar.  Op de foto's is de schade nog goed zichtbaar. 
 


  
 Het dak  

Het dak van de HTM 1315 heeft als enige PCC een tweede beugel. Deze beugel neemt geen stroom af, maar schraapt het ijs van de bovenleiding. De beugel staat precies op de plaats waar de luchtinlaat op het dak zit en deze moet dan ook worden verplaatst. Dat is geen gemakkelijk karweitje geweest, want de luchtinlaat is met het dak meegegoten. Het dak is het dikste qua doorsnede vergeleken met de rest van het model en is uit resin gegoten. Ik heb dan ook de luchtinlaat inclusief dak uitgezaagd en verplaatst. Doormiddel van kleine gaatjes met de boor te maken rondom de luchtinlaat, kwam het geheel los te liggen. Ik zat wel met een gat van meer dan een centimeter doorsnede, maar met styreen en heel veel secondenlijm is dit weer gerepareerd. Op het gat kwam toch de beugel te staan en je ziet er achteraf niets meer van. De nieuwe luchtinlaat komt precies tussen de lijmfilmkasten en optisch ziet het er nu goed uit.  

Door de tweede beugel moesten ook de loopplanken worden doorgetrokken en daarvoor moet een kleine tiental kleine steuntjes uit stryreen op het dak geplaatst worden. De extra messing loopplanken werden van een ander model gehaald.   
 



Het onderstel en de binnenkant
 

Het onderstel was oorspronkelijk een ongemotoriseerd exemplaar, want de RET 2303 word niet gemotoriseerd aangeboden door Alfred Riess. In plaats van de zitplaatsen  heeft deze slijptram grote watertanks en deze zitten anders op het model de motor in de weg. Maar ik wil een tram die kan rijden en daardoor heb ik zelf het onderstel en de tanks aan de binnenzijde moeten aanpassen. 
 
De nieuwe tanks en apparaatkasten zijn gemaakt uit styreen en aan de binnenzijde hol gelaten. Hierin heb ik een gewicht van daklood in gestopt om het model wat zwaarder te maken. Het geheel is zo gemaakt dat het om de motor heen sluit en van de buitenzijde zie je daar helemaal niets van. Het verdere interieur is volledig verwijderd op de bestuurderscabine na. 

Wel heb ik de aandrijving veranderd, want het model neemt maar aan twee assen stroom af. Dit is wat weinig en ik heb 2 wielen van slipbanden ontdaan en hierop andere wielen gezet. Hierop zit de extra stoomafname en dan heb je 3 stroom afnemende assen en 2 antislipbanden. Bij rijproeven liet dit zien dat dit een ideale combinatie is. 
 

 


Kleur en opschriften 

Het is mij nog steeds een raadsel waarom de HTM zoveel aandacht aan de kleurstelling van deze werkwagen heeft geschonken, want het ontwerp is best gecompliceerd. Het middendeel van de bak is grijs gespoten die in trapvorm overgaat in het wit van de voor- en achterzijde. Deze overloop is geheel symmetrisch aan de raamindeling en was daardoor lastig te spuiten, maar met een hoop afplaktape is het toch gelukt (in twee keer) Het dak en de onderzijde hebben allebei een andere grijstint, maar komen sterk overeen. Wat wel lastig was waren de lijnfilmkasten, want deze zijn geheel wit, wat een sterk contrast geeft met het donkergrijze dak.  

Voor de rode blokken en sierlijnen heb ik transfers gebruikt van TL-Decals, want dat blijft toch een stuk mooier dan alles zelf symmetrisch afplakken (ervaring). 
De logo's van de HTM en de wagennummers had ik al in huis en zijn van het watertransfer type. Op de achterzijde laat ik het wagennummer weg, want deze zit precies op de rand en dan word de afstand tussen de cijfers te groot. Erg opvallen doet het niet want de cijfers zijn miniscuul. De grote letters in de lijnfilmkasten en de opschrift "Meettram" heb ik zelf uitgeprint op fotopapier, want dat is een stuk gemakkelijker dan zelf samenstellen uit losse lettertransfers.
 

 

 



Conclusie

Het ombouwen van een 1100 naar een 1300 was toch iets gecompliceerder dan in dacht, want vooral de ramen hebben veel problemen opgeleverd. De tweede pantograaf en de afwijkende kleurstelling maken het model toch wel uniek en blijft echt een blikvanger op mijn baan en in de vitrine. De grijstint rond de ramen is wel iets te donker, maar ik vind het persoonlijk wel mooi staan. Af is het model nog niet, want niet alle opschriften zitten er nog op en de ramen moeten nog worden ingezet, maar de verbouwing word vervolgd!

 

- Terug naar boven 
-
Terug naar de startpagina