In Den Haag
zijn in de loop der jaren enkele PCC's omgebouwd naar werkwagens, waardoor
een grote diversiteit aan PCC's hebben rond gereden. De meeste hiervan
zijn nog steeds aanwezig en een verbouwing van een bestaand model in een
werkwagen kan natuurlijk niet uitblijven.
Alfred
Riess heeft in zijn assortiment een PCC in Rotterdamse slijpwagen uitvoering
opgenomen, die met een paar ingrepen te verbouwen is naar een Haagse variant
uit de 1200/1300 serie. Mij heeft altijd de HTM 1315 "pekel en instructiepcc"
zeer geïnteresseerd, vanwege zijn aparte verschijning door zijn 2e
beugel en de grote afneembare sneeuwruimer.
Nu is de 1315
zoals het nummer al aangeeft een ex 1300 PCC en deze heeft andere afmetingen
dan de door Alfred Riess geproduceerde 1100 modellen. De 1300 is iets breder
en heeft ovale ingezette ramen. Verder is het model praktisch gelijk aan
de smallere 1100 serie.
Wat er aan
het model moet gebeuren is het ovaal maken van de ramen, een nieuwe dakopbouw,
de sierlijsten verwijderen, een sneeuwruimer voorop en in dit geval nieuwe
ronde achterlichten.
|
De
achterzijde
De
achterzijde van de RET 2303 waaruit mijn model wordt gebouwd heeft vierkante
achterlichten en deze moeten gewijzigd worden in de originele ronde PCC
lampen. De vierkante exemplaren heb ik eraf geschuurd en met stukjes rond
styreen van 1,5 millimeter doorsnede heb ik ronde exemplaren genmaakt.
Verder ontbreekt de koppeling aan de achterzijde, maar dat is bij het origineel
ook het geval.
|
|
De voorzijde
De
HTM 1315 heeft als enige PCC een afwijkende voorruit doordat er 2 identieke
rechte ruiten zijn ingezet (zoals bij de GTL). Het aanpassen van de voorruit
zou betekenen dat ik een geheel nieuwe voorruit moest gaan maken. Standaard
worden de PCC's geleverd met ingezette ramen uit vacuumdruk en dan zou
een eigen gemaakt raam wel erg opvallen. Dit is dan ook het enige concessie
die ik aan het model gedaan heb. Wat er wel veranderd is aan de voorzijde,
zijn de profiellampen en richtingaanwijzers. Beide zijn uit styreen vervaardigd
en met behulp van foto's op de juiste plaats aangebracht.
Het meest opvallende
aan de voorzijde is natuurlijk de sneeuwruimer. Door de gecompliceerde
vorm heb ik teruggegrepen naar halfronde plasticprofielen die ik met behulp
van een vijl in de juiste vorm heb gevijld. Door twee stukjes in een hoek
van 10 a 20 graden aan elkaar te lijmen, ziet het er erg overtuigend uit.
Wel is de sneeuwruimer iets te klein, maar dan kan hij ook niet aan de
rails blijven hangen. De hele sneeuwruimer is aan een apart stukje styreen
bevestigd die met een schroef aan het model kan worden gezet. In het echt
is deze sneeuwruimer namelijk ook demontabel.
De
zijkant
De
werktrams verschillen altijd met de raam/deur indeling in vergelijking
met de normale PCC's en de HTM 1315 heeft een groot raam in plaats van
een dubbelde middendeur. De RET 2303 die als uitgangspunt is genomen heeft
al een raam op deze plek, alleen komen de afmetingen niet overeen. Met
de vijl is dat gecorrigeerd.
Alle andere ramen zijn in een
1300 PCC ovaal met zwarte rubbers in tegenstelling tot de rechthoekige en
diepliggende ramen uit de 1100 serie. Dit was dan ook de grootste uitdaging,
want dit bepaalt het grote verschil tussen de 2 series. Om de ramen ovaal te
maken heb ik alle hoeken gevuld met modelbouwplamuur van Revell. Als dit eenmaal
uitgehard is, kan het met een kleine ronde vijl worden bijgewerkt in een rondere
vorm. Het klinkt makkelijk, maar het is rampzalig. Doordat je met de vijl best
wel veel kracht zet op de plamuur, breekt het heel snel af en kan je overnieuw
beginnen. Dit is dan ook tientallen malen gebeurd, maar ik ben een ervaring
rijker. |
|
In de toekomst ga ik toch maar
een andere methode bedenken, want dit doe ik geen tweede keer meer.
Een ander
probleem zijn de afmetingen van de ramen, want alle ramen moeten even groot
zijn en ook dezelfde ronding hebben. Als je een halve millimeter teveel
weg gevijld heb, betekend dat je weer opnieuw kan beginnen.
Naast de ramen
moeten ook de sierstrips aan de zijkant worden verwijderd. De 1300 serie
had deze strips niet en deze moeten eraf gescheurd worden totdat er een
kale wagenbak overblijft. Met het schuren brak bij mij nog een raamspijl,
maar deze is weer onzichtbaar gerepareerd. Gelukkig maar. Op de foto's
is de schade nog goed zichtbaar.
Het
dak
Het
dak van de HTM 1315 heeft als enige PCC een tweede beugel. Deze beugel
neemt geen stroom af, maar schraapt het ijs van de bovenleiding. De beugel
staat precies op de plaats waar de luchtinlaat op het dak zit en deze moet
dan ook worden verplaatst. Dat is geen gemakkelijk karweitje geweest, want
de luchtinlaat is met het dak meegegoten. Het dak is het dikste qua doorsnede
vergeleken met de rest van het model en is uit resin gegoten. Ik heb dan
ook de luchtinlaat inclusief dak uitgezaagd en verplaatst. Doormiddel van
kleine gaatjes met de boor te maken rondom de luchtinlaat, kwam het geheel
los te liggen. Ik zat wel met een gat van meer dan een centimeter doorsnede,
maar met styreen en heel veel secondenlijm is dit weer gerepareerd. Op
het gat kwam toch de beugel te staan en je ziet er achteraf niets meer
van. De nieuwe luchtinlaat komt precies tussen de lijmfilmkasten en optisch
ziet het er nu goed uit.
Door de tweede
beugel moesten ook de loopplanken worden doorgetrokken en daarvoor moet
een kleine tiental kleine steuntjes uit stryreen op het dak geplaatst worden.
De extra messing loopplanken werden van een ander model gehaald.
|
Het onderstel en de binnenkant
Het onderstel
was oorspronkelijk een ongemotoriseerd exemplaar, want de RET 2303 word
niet gemotoriseerd aangeboden door Alfred Riess. In plaats van de zitplaatsen
heeft deze slijptram grote watertanks en deze zitten anders op het model
de motor in de weg. Maar ik wil een tram die kan rijden en daardoor heb
ik zelf het onderstel en de tanks aan de binnenzijde moeten aanpassen.
De nieuwe
tanks en apparaatkasten zijn gemaakt uit styreen en aan de binnenzijde
hol gelaten. Hierin heb ik een gewicht van daklood in gestopt om het model
wat zwaarder te maken. Het geheel is zo gemaakt dat het om de motor heen
sluit en van de buitenzijde zie je daar helemaal niets van. Het verdere
interieur is volledig verwijderd op de bestuurderscabine na.
Wel heb ik
de aandrijving veranderd, want het model neemt maar aan twee assen stroom
af. Dit is wat weinig en ik heb 2 wielen van slipbanden ontdaan en hierop
andere wielen gezet. Hierop zit de extra stoomafname en dan heb je 3 stroom
afnemende assen en 2 antislipbanden. Bij rijproeven liet dit zien dat dit
een ideale combinatie is.
|
Kleur en opschriften
Het is mij
nog steeds een raadsel waarom de HTM zoveel aandacht aan de kleurstelling
van deze werkwagen heeft geschonken, want het ontwerp is best gecompliceerd.
Het middendeel van de bak is grijs gespoten die in trapvorm overgaat in
het wit van de voor- en achterzijde. Deze overloop is geheel symmetrisch
aan de raamindeling en was daardoor lastig te spuiten, maar met een hoop
afplaktape is het toch gelukt (in twee keer) Het dak en de onderzijde hebben
allebei een andere grijstint, maar komen sterk overeen. Wat wel lastig
was waren de lijnfilmkasten, want deze zijn geheel wit, wat een sterk contrast
geeft met het donkergrijze dak.
Voor de rode
blokken en sierlijnen heb ik transfers gebruikt van TL-Decals, want dat blijft
toch een stuk mooier dan alles zelf symmetrisch afplakken (ervaring).
De logo's van de
HTM en de wagennummers had ik al in huis en zijn van het watertransfer type. Op
de achterzijde laat ik het wagennummer weg, want deze zit precies op de rand en
dan word de afstand tussen de cijfers te groot. Erg opvallen doet het niet want
de cijfers zijn miniscuul. De grote letters in de lijnfilmkasten en de opschrift
"Meettram" heb ik zelf uitgeprint op fotopapier, want dat is een stuk
gemakkelijker dan zelf samenstellen uit losse lettertransfers.
Conclusie
Het ombouwen van een
1100 naar een 1300 was toch iets gecompliceerder dan in dacht, want vooral de
ramen hebben veel problemen opgeleverd. De tweede pantograaf en de afwijkende
kleurstelling maken het model toch wel uniek en blijft echt een blikvanger op
mijn baan en in de vitrine. De grijstint rond de ramen is wel iets te donker,
maar ik vind het persoonlijk wel mooi staan. Af is het model nog niet, want niet
alle opschriften zitten er nog op en de ramen moeten nog worden ingezet, maar de
verbouwing word vervolgd! |
|